शेतकरी मित्रानो नमस्कार, कृषी डॉक्टर (krushi doctor) या शेती निगडित माहिती देणाऱ्या मराठी वेबसाईट वरती आपले सहर्ष स्वागत आहे. आज आपण या लेखामध्ये धान पिकामध्ये वापरता येणाऱ्या प्रमुख तणनाशकांची (rice herbicide) माहिती पाहणार आहोत. मी तुम्हाला धान पिकातील तणनाशकांची नावे, त्याच्यामधील घटक, वापराची पद्धत आणि मात्रा देखील सांगणार आहे. त्यामुळे तुम्ही जर एक सोयाबीन उत्पादक शेतकरी असाल तर हा लेख तुमच्या साठी खूपच महत्वाचा आहे. माझी तुम्हाला एक विनंती आहे कि, हा लेख पूर्ण वाचा आणि माहिती आवडली तर हा लेख तुमच्या इतर शेतकरी ग्रुप मध्ये शेअर नक्की करा.
मित्रांनो पीक कोणतंही असो, जर तुमच्या पिकात तणांचा प्रादुर्भाव असेल तर तुमच्या पिकाचे जवळपास ६० ते ७० नुकसान फिक्स आहे. कारण हि तणे आपल्या शेतामधील मुख्य पिकासोबत नेहमीच जागा, हवा, पाणी, खते आणि सूर्यप्रकाश यांच्यासाठी स्पर्धा करत असतात. यांचे जर आपण वेळीच नियंत्रण नाही केले तर आपल्याला पिकामध्ये पाणी देणे, आंतरमशागत करणे तसेच इतर कार्ये करणे अवघड होऊन जात, सोबतच पिकाचे नुकसान होत ते वेगळेच. म्हणुनच खास करून धान पिकामध्ये सुरुवातीचे २५ ते ३० दिवस आपला प्लॉट तण मुक्त ठेवणे खूप गरजेचे आहे.
धान पेरणी किंवा रोप लागवडीपूर्वी वापरता येणारी तणनाशके । pre emergence herbicide for rice –
| तणनाशकाचे नाव | समाविष्ट घटक | मात्रा | वेळ |
| Sathi (UPL)
Ojika (IFFCO) |
pyrazosulfuron ethyl 70 wdg | ८० ग्राम/एकर | रोप लागवडीमध्ये – लागवडीनंतर 3-7 दिवसांनी व थेट बियाणे पेरणीमध्ये पेरणीपूर्वी 5-10 दिवस आधी |
| Craze (Dhanuka)
Rifit (Syngenta) |
Pretilachlor 50 % EC | ५०० एम एल/एकर | तण उगवाणी पूर्वी (रोप लागवडीनंतर ४ ते ५ दिवसांनी)
सूचना – फवारणी नंतर २ दिवस प्लॉट ला पाणी देणे टाळावे. |
धान उगवणी नंतर वापरता येणारी तणनाशके । post emergence herbicide for rice –
| तणनाशकाचे नाव | समाविष्ट घटक | मात्रा | वेळ |
| Nominee Gold (PI)
Adora (Bayer) Strider (UPL) Novelty Gold (Crystal) |
Bispyribac sodium 10% SC | ८० मिली/एकर | नर्सरी – बी टाकल्यानंतर १० ते १२ दिवसांनी
रोप लागवड – लागवडी नंतर १० ते १४ दिवसांनी बियाणे पेरणी – पेरणी नंतर १५ ते २० दिवसांनी (सूचना – फवारणी वेळी प्लॉट मधील पाणी पूर्ण काढा आणि फवारणी नंतर पुढील १० दिवस प्लॉट मध्ये पूर्ण पाणी भरा.) |
| Council active (Bayer) | Triafamone 20% + Ethoxysulfuron 10% WG | ९० ग्राम/एकर | रोप लागवड – लागवडी नंतर १० ते १४ दिवसांनी
बियाणे पेरणी – पेरणी नंतर १५ ते २० दिवसांनी (सूचना – फवारणी वेळी प्लॉट मधील पाणी पूर्ण काढा आणि फवारणी नंतर पुढील १० दिवस प्लॉट मध्ये पूर्ण पाणी भरा.) |
| Cracker (Crystal)
Vivaya (Corteva) |
Penoxsulam 1.02% + Cyhalofop Butyl 5.1% OD | ९०० एम एल/एकर | रोप लागवड – लागवडी नंतर १० ते १४ दिवसांनी
बियाणे पेरणी – पेरणी नंतर १५ ते २० दिवसांनी (सूचना – फवारणी वेळी प्लॉट मधील पाणी पूर्ण काढा आणि फवारणी नंतर पुढील १० दिवस प्लॉट मध्ये पूर्ण पाणी भरा.) |
| Bentila (Crystal) | Bensulfuron Methyl 0.6 % + Pretilachlor 6 % GR | ४ किलो/एकर | रोप लागवड – लागवडी नंतर १० ते १४ दिवसांनी |
| Sunrice (Bayer) | Ethoxysulfuron 15% WDG | ५० ग्राम/एकर | रोप लागवड – लागवडी नंतर १० ते १४ दिवसांनी
बियाणे पेरणी – पेरणी नंतर १५ ते २० दिवसांनी (सूचना – फवारणी वेळी प्लॉट मधील पाणी पूर्ण काढा आणि फवारणी नंतर पुढील १० दिवस प्लॉट मध्ये पूर्ण पाणी भरा.) |
सोयाबीन पिकामध्ये तण नाशके फवारणी करताना कोणती काळजी घ्यावी?
१. तणनाशकांचा वापर नेहमी शिफारशीनुसार करावा.
२. जास्त ढगाळ किंवा पावसाचे वातावरण असेल तर फवारणी करणे टाळावे.
३. भर उन्हात फवारणी करू नये.
४. तणनाशकांसोबत स्टिकर व्यतिरिक्त इतर कोणते हि औषध फवारू नये.
५. फवारणी झाल्यानंतर हात – पाय व फवारणी यंत्रे स्वछ धुवून ठेवावीत.
६. तणनाशकांची फवारणी करताना कोणत्याही प्रकारचे मद्य पण करू नये.
७. फवारणी नंतर औषधांच्या बाटल्या किंवा पॅकेट ची योग्य विल्हेवाट लावावी.
Conclusion | सारांश –
मित्रांनो आशा करतो की कृषि डॉक्टर (krushi doctor) वेबसाइट वरील आजच्या लेखामध्ये दिलेली धान पिकातील तण नियंत्रण बद्दल ची (rice herbicide) माहिती तुम्हाला समजली आहे आणि त्याचा तुम्हाला यंदाच्या हंगामात फायदा नक्की होईल. तूर पिकाबद्दल अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी आमच्या कृषि डॉक्टर यूट्यूब चॅनल ला नक्की भेट द्या. धन्यवाद …🙏
People also read | हे लेख देखील नक्की वाचा –
१. rice armyworm: धान (भात) पिकातील लष्करी अळी नियंत्रण
२. rice stem borer: धान (भात) पिकातील खोड किडा नियंत्रण
३. red gram variety: मार्केटमधील तुरीच्या टॉप 5 जातींची नावे
4. best soybean variety: मार्केट मधील टॉप 5 सोयाबीन सुधारित वाण
5. cotton variety: कापूस पिकाच्या टॉप 5 जातींची संपूर्ण माहिती
Our other websites । आमच्या इतर वेबसाइट्स –
१. कृषी औषधे (सर्व कृषी औषधांची माहिती देणारी वेबसाइट)
२. फसल जानकारी (शेती निगडित हिंदी मधून माहिती देणारी वेबसाइट)
३. कृषि दवा (सर्व कृषी औषधांची हिंदी मधून माहिती देणारी वेबसाइट)
FAQs | सतत विचारले जाणारे प्रश्न –
1. भातासाठी कोणते तणनाशक चांगले आहे?
उत्तर – भात पिकामध्ये तुम्ही विविध तण तणनाशके वापरू शकता. जशी कि – Sathi (UPL), Craze (Dhanuka), Nominee Gold (PI), Council active (Bayer) किंवा Cracker (Crystal).
२. भातशेतीमध्ये कोणते तणनाशक सर्वात जास्त वापरले जाते?
उत्तर – भात शेतीमध्ये पुढील काही तण नाशकांचा वापर अधिक केला जातो – Sathi (UPL), Craze (Dhanuka), Nominee Gold (PI), Council active (Bayer) किंवा Cracker (Crystal).
३. भातामध्ये नवीन पिढीची तणनाशके कोणती आहेत?
उत्तर – Sathi (UPL), Craze (Dhanuka), Nominee Gold (PI), Council active (Bayer) किंवा Cracker (Crystal), Bentila (Crystal) आणि Sunrice (Bayer) हि भात शेतीमधील नवीन पिढीची तणनाशके आहेत.
४. तांदळात सर्वात जास्त वापरले जाणारे प्री-इमर्जन्स तणनाशक कोणते आहे?
उत्तर – Sathi (UPL)
५. प्रीटीलाक्लोर तणनाशक कसे वापरावे?
उत्तर – पिकामध्ये 2-3 सें.मी. पाणी भरा आणि लावणीनंतर लगेच 4 दिवसांच्या आत फवारणी करा किंवा 20-25 किलो कोरडी वाळू 500 मिली प्रीटीलाक्लोर तणनाशकसह प्रक्रिया करा आणि लावणीनंतर लगेच 4 दिवसांच्या आत भात पिकामध्ये टाका.
Author | लेखक –
सूर्यकांत कांबळे
मू. पो – इर्ले, तालुका – बार्शी, जिल्हा – सोलापूर.
राज्य – महाराष्ट्र. पिन – 413412