काबुली चणा (Kabuli Chana) हे महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय असलेले एक प्रमुख कडधान्य आहे. उत्तम दर्जा, उत्पादन आणि किफायतशीर बाजारभाव यामुळे शेतकरी काबुली चण्याची विविध जात लागवड करण्यास प्राधान्य देतात. आज आपण महाराष्ट्रात प्रचलित असलेल्या काही महत्त्वाच्या काबुली चण्याच्या जातांची माहिती घेणार आहोत.
हरभरा लागवड महाराष्ट्रातील मराठवाडा, विदर्भ, पश्चिम महाराष्ट्र आणि उत्तर महाराष्ट्रातील प्रमुख जिल्ह्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात केली जाते. उस्मानाबाद, बीड, परभणी, अकोला, जालना, सोलापूर, लातूर हे जिल्हे काबुली चण्याच्या लागवडीसाठी प्रसिद्ध आहेत. 2024 मध्ये हरभरा लागवड साधारणतः ऑक्टोबरच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून सुरू होईल.
बी प्रमाण:
काबुली चणा लागवडीसाठी प्रति हेक्टरी साधारण 85-100 किलो बियाणे वापरण्याची शिफारस आहे.
काबुली चण्याच्या प्रमुख जाती (Kabuli Chana Varieties) –
जातीचे नाव | उत्पादन कालावधी (दिवस) | दाण्यांचा आकार | उत्पादन क्षमता (क्विंटल/हे.) | विशेषता |
पी.के.व्ही.के ४ | 120-125 | मोठे, पांढरे | 20-25 | विदर्भात प्रचलित, मोठे दाणे |
विराट | 115-120 | मोठे, वजनदार | 25-30 | सुक्या हवामानात योग्य |
फुले जी | 110-115 | मध्यम | 22-24 | उच्च गुणवत्ता, उत्कृष्ट दर्जा |
उज्ज्वल | 120-125 | मोठे | 25-28 | मोठ्या आकाराचे दाणे |
कृपा | 110-115 | मध्यम | 20-22 | हलक्या जमिनीत उत्पादन योग्य |
श्वेता | 100-110 | मोठे | 22-24 | जलद उत्पादन, बाजारात लोकप्रिय |
सूरज | 110-115 | मध्यम | 22-25 | चांगली उत्पादन क्षमता |
काबुली चण्याचे बाजारभाव (Kabuli Chana Price)
काबुली चण्याचे (chole chana) बाजारभाव जागतिक बाजारपेठेवर आणि स्थानिक मागणीवर अवलंबून असतात. यामध्ये पीक गुणवत्तेवर आणि उत्पादन क्षमतेवर आधारित बदल दिसून येतात. सामान्यतः, काबुली चणा (kabuli chana price) चांगल्या किमतीत विकला जातो कारण त्याचे दाणे मोठे आणि आकर्षक असतात.
(सूचना: शेती मध्ये आवश्यक सर्व कृषि औषधांची माहिती वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा – कृषि औषधे)
निष्कर्ष
काबुली चण्याच्या (kabuli chana in marathi) विविध जातींमध्ये पी.के.व्ही.के ४, विराट, फुले जी, उज्ज्वल, कृपा यांसारख्या जातींना महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांनी चांगला प्रतिसाद दिला आहे. या जातींमधील दाण्यांची गुणवत्ता, उत्पादन क्षमता आणि बाजारभाव हे घटक शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे आहेत. योग्य जात निवडल्यास चांगले उत्पादन मिळवता येते आणि बाजारात चांगला दर मिळवता येतो.
सतत विचारले जाणारे प्रश्न | People also ask –
1. महाराष्ट्रात काबुली चण्याची लागवड कोणत्या जिल्ह्यांत जास्त प्रमाणात होते?
महाराष्ट्रात काबुली चण्याची लागवड उस्मानाबाद, बीड, परभणी, अकोला, जालना, सोलापूर आणि लातूर या जिल्ह्यांत मोठ्या प्रमाणात होते.
2. काबुली चण्याच्या उत्तम जाती कोणत्या आहेत?
पी.के.व्ही.के ४, विराट, फुले जी, उज्ज्वल, कृपा आणि श्वेता या काबुली चण्याच्या उत्तम जाती आहेत, ज्या महाराष्ट्रात प्रचलित आहेत.
3. काबुली चणा लागवडीसाठी योग्य बी प्रमाण किती असावे?
काबुली चण्याच्या लागवडीसाठी प्रति हेक्टरी साधारण 85-100 किलो बियाणे वापरण्याची शिफारस आहे.
4. काबुली चणा कोणत्या हंगामात लागवड केली जाते?
काबुली चणा प्रामुख्याने रब्बी हंगामात ऑक्टोबरच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून लागवड केली जाते.
5. काबुली चण्याचे उत्पादन सुधारण्यासाठी कोणती पद्धत अवलंबावी?
योग्य अंतरावर रोपे लावणे, पाणी व्यवस्थापन, आणि जमिनीची आर्द्रता कायम ठेवणे या पद्धती काबुली चण्याचे उत्पादन सुधारण्यासाठी महत्त्वाच्या आहेत.
लेखक: Krushi Doctor Suryakant
संपर्क: contact@krushidoctor.com